Zatrzymane w kadrze – Primaaprilisowy żart z 1932 roku

#1. Angus Young z AC/DC i Lemmy Kilmister z Motorhead, lata 80. XX wieku.

#2. Deszczowy, zimowy dzień w Nowym Jorku, 1943 rok.

#3. Niemiecki chemik i laureat Nagrody Nobla Fritz Haber ze studentami i pracownikami w swoim laboratorium w latach 20. XX wieku.

Fritz Haber był chemikiem niemieckim pochodzenia żydowskiego.
Naukowiec twierdził, że nauka w czasie pokoju należy do całego świata, a w czasie wojny musi służyć państwu. Powtarzał współpracownikom, że jeśli uda się szybko pokonać wrogów Niemiec w czasie I wojny światowej, konflikt pochłonie mniej ofiar (Francuzi w tym czasie też pracowali nad rozwojem broni chemicznych).
Był jednym z głównych organizatorów produkcji i zastosowania gazów bojowych przez armię niemiecką m.in. pod Langemark i Ypres (II bitwa pod Ypres) i pod Bolimowem. Pod Ypres Haber osobiście nadzorował atak chemiczny. Notował spostrzeżenia objawów u konających żołnierzy. Generalicja niemiecka nie wykorzystała potencjału broni chemicznej, a naukowcy z Paryża i Londynu szybko rozszyfrowali skład chemiczny toksycznych substancji niemieckich. Zaangażowanie Habera w produkcję gazów bojowych doprowadziło do samobójstwa jego żonę Clarę Haber, która nie mogła znieść obciążenia psychicznego, związanego z przyczynianiem się jej męża do śmierci żołnierzy. Kobieta zastrzeliła się z pistoletu służbowego swojego męża. Nazajutrz po pogrzebie żony Haber wyruszył na front wschodni ponownie testować gazy bojowe.
W 1918 roku Haber został laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie chemii za opracowanie metody syntezy amoniaku. W tym czasie działał prężnie w sektorze odbudowy niemieckiego przemysłu wojennego. Kontynuował prace w tajnej fabryce w pobliżu Wittenbergi.
To właśnie wtedy, w latach 20. XX wieku, jego zespół opracował technologię produkcji cyklonu B, który początkowo był przewidziany jako środek do dezynfekcji i dezynsekcji. Granulki cyklonu zawierały toksyczny cyjanowodór, który uwalniał się stopniowo, skutecznie niszcząc szkodniki. Cyklon B osiągnął sukces, a jego produkcja wynosiła setki ton.
Jednocześnie naukowiec wraz ze swoim zespołem próbowali metodami elektrochemicznymi uzyskać złoto rozpuszczone w wodzie morskiej, by Niemcy mogły spłacić gigantyczne kontrybucje. Próby z uzyskaniem złota nie zakończyły się powodzeniem, miały jednak duże znaczenie naukowe.
Po dojściu Hitlera do władzy w 1933 roku, w ramach czystek antyżydowskich Haber został zmuszony do zwolnienia swoich współpracowników pochodzenia żydowskiego. Niedługo potem i on otrzymał "propozycję nie do odrzucenia" i opuścił Niemcy, wyjeżdżając do Wielkiej Brytanii. 29 stycznia 1934 roku zmarł w Bazylei w Szwajcarii.
Nigdy nie dowiedział się, że jego wynalazek tak koszmarnie został wykorzystany przez nazistów. Szybko okazało się bowiem, że cyklon B szybciej działał na ludzi niż na owady. Cztery kilogramy cyklonu były w stanie zabić około 1000 ludzi. Kilogram cyklonu kosztował w przybliżeniu 5 marek niemieckich.

#4. Tymczasowy szpital podczas wojny w Wietnamie, 1970 rok.

#5. Gene Wilder i Alice Cooper, 1995 rok.

#6. Młody Cristiano Ronaldo pozuje z kolejnym trofeum. Obok niego jest jego matka, która była i jest dla piłkarza niezwykle ważną osobą. Fotografia wykonana około 1995 roku.

#7. Kobieta doi krowę z głową słonia. Żart primaaprilisowy w holenderskim magazynie ilustrowanym „Het Leven”, Holandia, 1932 rok.

#8. Anita Bryant (liderka programu „Save Our Children”) zostaje obrzucona tortem przez działacza na rzecz praw gejów, Des Moines, Iowa, 14 października 1977 rok.

W 1958 roku Anita Jane Bryant została wybrana na Miss Oklahoma.
Bryant znana jest jednak bardziej jako wokalistka, której udało się umieścić trzy swoje piosenki w TOP20 amerykańskich list przebojów. Dodatkowo w latach 1969-1980 była także ambasadorką marki Florida Citrus Commission.
W latach 70. XX wieku Bryant stała się znana jako zdeklarowana przeciwniczka praw gejów w Stanach Zjednoczonych. W 1977 roku prowadziła kampanię „Save Our Children” ("Ratujcie nasze dzieci") mającą na celu uchylenie lokalnego rozporządzenia w hrabstwie Miami-Dade na Florydzie, które zabraniało dyskryminacji ze względu na orientację seksualną.
Jej zaangażowanie w kampanię zostało potępione przez działaczy na rzecz praw gejów. Pomagało im wiele innych wybitnych postaci świata muzyki, filmu i telewizji, którzy zemścili się na Anicie m.in.... bojkotem promowanego przez nią soku pomarańczowego. Chociaż kampania polityczna zakończyła się sukcesem i 69% obywateli zagłosowało za uchyleniem rozporządzenia, to trwale zaszkodziło to publicznemu wizerunkowi wokalistki, a jej kontrakt z Florida Citrus Commission został rozwiązany trzy lata później.
Finalnie hrabstwo Miami-Dade przywróciło rozporządzenie w 1998 roku.

#9. Tancerka Sally McCloskey, wspięła się na szczyt Mount Charleston w Nevadzie i wykonała taniec interpretacyjny, podczas gdy zaledwie 40 mil dalej za nią eksplodowała bomba atomowa, 7 kwietnia 1953 rok.

#10. Astronautka Marsha Ivins doświadcza stanu nieważkości na pokładzie promu kosmicznego, 9 lutego 2001 rok.

#11. Kapral Benito Mussolini w okopie na płaskowyżu Carso, podczas dziesiątej bitwy nad Isonzo, I wojna światowa, 1917 rok.

#12. Proces Piątki z Central Park, 23 lutego 1990 rok.

Wieczorem 19 kwietnia 1989 roku 28-letnia Trisha Meili, pracownica banku Solomon Brothers, uprawiała jogging w nowojorskim Central Parku, kiedy została napadnięta, zgwałcona i ciężko pobita do utraty przytomności. Przez kilka tygodni pozostawała w stanie śpiączki i lekarze walczyli o jej życie.
Tego samego wieczoru w Central Parku doszło do wielu przypadków łamania prawa. Grupa kilkudziesięciu nastolatków nękała, pobiła i okradła kilkunastu niewinnych nowojorczyków, którzy akurat tego dnia przechodzili, przebiegali już przejeżdżali na rowerze alejkami zadrzewionego terenu.
Jeszcze tej samej nocy policja aresztowała pięciu czarnoskórych nastolatków z pobliskiego Harlemu: 15-letnich Kevina Richardsona, Antrona McCraya, Yusefa Salaama i Raymonda Santanę oraz 16-letniego Kharey'a Wise. Oskarżono ich o napad i gwałt na Trishi.
Wydarzenie wywołało szok w Nowym Jorku, podsycany przez tabloidowe media. Ówczesny burmistrz miasta Edward Koch nazwał je "zbrodnią stulecia". Znany biznesmen Donald Trump domagał się przywrócenia kary śmierci w stanie Nowy Jork i wymierzenia jej sprawcom.
Rok później odbył się proces pięciu nastolatków z Harlemu. Prasa nazwała ich "Central Park 5". Koronnym i właściwie jedynym dowodem przeciw oskarżonym było ich przyznanie się do winy w śledztwie. Na rozprawie odwołali swoje zeznania mówiąc, że zostali zmanipulowani lub zastraszeni przez prowadzących śledztwo detektywów. Adwokaci zwracali uwagę na atmosferę oraz presję, jaka była wywierana na sąd – opinia publiczna wręcz domagała się surowych wyroków w czasie, gdy w Nowym Jorku wskaźniki przestępczości szybowały pod niebo. W samym tylko 1989 roku w mieście doszło do ponad 3,5 tysięcy gwałtów i prawie 2 tysięcy morderstw.
Wszystkim pięciu chłopcom wymierzono kary od 7 do 13 lat więzienia.
W 2002 roku, kiedy skazani odsiedzieli już swe wyroki (najstarszy Kharey Wise spędził za kratkami pełne 13 lat), przebywający w więzieniu seryjny gwałciciel i morderca Matias Reyes przyznał się, że to on był sprawcą gwałtu i pobicia Trishii Meili. Potwierdziły to badania śladów DNA zabezpieczonych na miejscu przestępstwa.
Pięciu niewinnie skazanych wniosło do sądu pozew przeciwko policji i prokuraturze Nowego Jorku. Ich pełnomocnicy oskarżyli organa ścigania o rażące błędy w postępowaniu (np. fakt, że DNA piątki nastolatków w ogóle nie pasowało do śladów biologicznych znalezionych na miejscu przestępstwa) i kierowanie się uprzedzeniami rasowymi.
Przez ponad 10 lat administracja Nowego Jorku odmawiała przyznania, że „piątkę z Central Parku” skrzywdzono. Sugerowano, że mogli oni współdziałać z głównym sprawcą. Prawnicy administracji twierdzili, że jeśli nawet organa ścigania dopuściły się nieprawidłowości, ich intencją nie było skrzywdzenie oskarżonych, więc nie można ich pociągać do odpowiedzialności.
Sprawa stała się sztandarowym tematem demonstracji Afroamerykanów w Nowym Jorku przeciw dyskryminacji rasowej i nadużywaniu władzy przez policję
Dopiero w 2013 roku „naprawiono tę niesprawiedliwość”. Doszło do pozasądowej ugody, na podstawie której niewinnie skazanym wypłacono po milionie dolarów za każdy rok spędzony w więzieniu – w sumie około 40 mln dolarów.
Trisha przeżyła napaść. W wyniku pobicia kamieniem straciła węch, wciąż ma blizny na ciele, problemy ze wzrokiem oraz poczuciem równowagi. W trakcie śledztwa przyznała, że nie pamięta samego momentu napaści ani pierwszego uderzenia, które pozbawiło ją przytomności. Nie była świadoma jak, ani ile osób ją zgwałciło i pobiło.
Rok po oczyszczeniu z zarzutów mężczyzn z Central Park 5, Meili ujawniła publicznie swoją tożsamość i opublikowała wspomnienia ”I Am the Central Park Jogger: A Story of Hope and Possibility" pod własnym nazwiskiem.

#13. Zdjęcie Julii Butterfly Hill, działaczki na rzecz ochrony środowiska, która "mieszkała" na 1500-letniej sekwoi kalifornijskiej, zwanej Luna, od 10 grudnia 1997 do 18 grudnia 1999 roku (738 dni). Jej akcja miała zapobiec ścięciu Luny przez firmę zajmującą się pozyskiwaniem drewna. Misja została zakończona powodzeniem.

#14. Japoński reżyser Akira Kurosawa na planie filmu Ran, 1985 rok.

#15. Leonard Cohen śpiewa i gra dla żołnierzy izraelskich na półwyspie Synaj podczas wojny Jom Kippur w 1973 roku.

#16. Maurice Papon ściska dłoń brytyjskiego polityka Tony'ego Benna podczas prezentacji Concorde'a, 11 grudnia 1967 rok.

Maurice Papon był francuskim politykiem, który w latach 40. XX wieku, w czasie rządów Vichy był sekretarzem generalnym prefektury w Bordeaux. Współpracował także z ruchem oporu. Po II wojnie światowej był m.in. prefektem kilku departamentów, wysokim urzędnikiem w rządach Charles’a de Gaulle’a oraz konserwatystów, szefem paryskiej policji, parlamentarzystą i merem, a nawet w latach 70. piastował urząd ministra finansów. Został odznaczony Legią Honorową.
Jako szef policji paryskiej w 1961 roku wydał decyzję o krwawym stłumieniu demonstracji Algierczyków, protestujących przeciwko wprowadzeniu godziny policyjnej.
Prawda o przeszłości wojennej Papona wyszła na jaw w 1981 roku na łamach satyrycznej gazety „Le Canard enchaîné”. Opublikowano tam obciążające go dokumenty dotyczące jego działalności kolaboranckiej w czasie wojny.
Opinię publiczną zszokował fakt, że szanowany polityk był odpowiedzialny za deportacje do obozu koncentracyjnego w Drancy pod Paryżem ponad 1500 Żydów z rejonu Bordeaux. Deportacje te Papon nadzorował na polecenie Niemców w latach 1942–1944.
W 1997 roku został oskarżony o zbrodnie przeciwko ludzkości. W 1998 roku skazano go na 10 lat pozbawienia wolności. Był to jeden z najgoręcej dyskutowanych procesów i wyroków we Francji oraz okazja do rozrachunku Francji z jej wojenną przeszłością.
18 września 2002 roku 92-letni Papon ze względu na zły stan zdrowia (choroba serca) został wypuszczony na wolność. Zmarł 17 lutego 2007 roku w klinice pod Paryżem (Pontault-Combault) w wieku 96 lat.

#17. Ulice Nowego Jorku, Wielki Piątek, kwiecień 1956 rok. Od lewej do prawej budynki: 60 Wall Tower, 20 Exchange Place (wcześniej znany jako City Bank Farmers Trust Co.) i 40 Wall Street.

#18. Pattie Boyd i jej ówczesny mąż George Harrison. To dla niej ex-Beatles napisał utwór „Something”. Fotografia wykonana w latach 60. XX wieku.

#19. Amerykański senator Strom Thurmond świętuje swoje 100. urodziny, około miesiąc przed odejściem ze stanowiska, 5 grudnia 2002 roku.

Podczas II wojny światowej Thurmond służył w Europie i na Pacyfiku. Brał udział w alianckiej inwazji we Francji w czerwcu 1944 roku. W okresie służby wojskowej otrzymał 18 odznaczeń i nagród, m.in. dwukrotnie Legię Zasługi, Brązową Gwiazdę, Purpurowe Serce oraz francuski Krzyż Wojenny. Wycofał się ze służby wojskowej w randze generała majora.
W latach 1947–1951 pełnił urząd gubernatora stanu Karolina Południowa.
W 1954 roku Thurmond został wybrany senatorem. Jest to pierwszy przypadek w historii, gdy senator zdołał zdobyć swój mandat w wyborach jako tzw. kandydat dopisany do listy, czyli nie figurujący na liście kandydatów, ale wpisywany w wolne miejsce na karcie do głosowania.
W 1957 roku zasłynął jako autor najdłuższej mowy blokującej w senacie, nie godząc się na przyznanie praw czarnoskórym obywatelom USA (tzw. Civil Rights Act). Jego przemówienie trwało od 20:54 do 21:12... następnego dnia, czyli ponad 24 godziny. Ten rekord jest wciąż niepobity...
W Senacie zasiadał przez dziewięć kadencji. W latach 1981–1987, 1995 oraz 2001 (z przerwą) pełnił funkcję prezydenta pro tempore Senatu. W 1997 roku stał się najdłużej żyjącym i urzędującym senatorem USA.
Strom Thurmond był jednym z najbardziej kontrowersyjnych senatorów w ostatnim stuleciu i opinie o nim są mocno podzielone. Nie da się zaprzeczyć, że w pierwszej części swojej kariery politycznej Thurmond był zagorzałym rasistą i zwolennikiem separacji między białymi i czarnymi. Jednak w późniejszej części swojej długiej kariery Thurmond powoli zaczął przyjmować bardziej postępowe poglądy. Z nadejściem lat 70. stał się nawet zwolennikiem integracji między rasami, wcześniej niż inni senatorowie z Południa. Thurmond zatrudnił Afroamerykanów w swoim sztabie, wysłał córkę do mieszanej szkoły publicznej i popierał kandydatury afroamerykańskich sędziów. Niektórzy posądzali go o zrobienie tego zwrotu tylko ze względów politycznych.

#20. Jesiotr złapany w Wiśle i sfotografowany w Hali Mirowskiej w Warszawie we wrześniu 1927 roku.

W poprzednim odcinku